Dünyadaki Gıda İsrafı?

Dünyadaki Gıda İsrafı?

DÜNYADA Kİ GIDA İSRAFI

Yeni yüzyılın en önemli tartışma konuları soğuk savaş, güç dengelerinin değişmesi, ekonomik krizler ve yoksulluk, açlık olmuştur. Ve yeni yüzyılda gerçekleştirilmesi gereken temel hedeflerin başında yoksulluğun azaltılması kayıtlara geçmiştir. Uluslararası yoksulluk sınırına göre dünya nüfusunun hala 1/5' günde 2 ABD$'nın altında gelirle yaşamaktadır. İyileşmelere rağmen Asya-Pasifik, Sahra Altı Afrikası ve Latin Amerka-Karaplerde açlık önemli boyuttadır. Aç nüfus sayısı ABD, Kanada ve AB’nin toplam nüfusuna eşittir. Dünyada aç nüfusu besleyecek gıda yeterli düzeyde üretilmektedir. Bu gıdaların adil bölüşümünün olmaması ile birlikte tüm ülkelerde değişen nedenlerle ortaya çıkan gıda savurganlığı da önlenmesi gereken bir sorundur. Gıda zincirinin her aşamasında çeşitli nedenlerle yenilenebilir gıdalar kayba uğramakta ya da israf edilmektedir. FAO tahminlerine göre dünya gıda üretiminin 1/3'ü kayıp ve israfa uğramaktadır bu miktar üç milyar kişinin beslenmesine yetecek düzeydedir ve bunun yıllık maliyet 940 milyar $'tır (www.fao.org/save-food). Bu sorun son yıllarda ulusal, bölgesel ve uluslararası platformlarda merak edilen ve önlenmesi için çaba harcanan açlık, iklim değişikliği  gibi konuların arasına girmiştir. Önleyici çabalarla birlikte problem tanıtan, gıda kaybının israfının bir problem olduğunu ortaya koyan çabalar da giderek artmaktadır. Birleşmiş Milletlerin “Sıfır Açlık” kampanyasının beş ana temasından biri de gıda israfını sıfıra indirmek olarak belirlenmiştir. 2010 Tarım Bakanları toplantısında OECD'den gıda israfını azaltıcı önlemler için talepte bulunulmuş ve 2011'de OECD'nn “Yeşil Büyüme Stratejinde” gıda israfının azaltılması tanımlanmıştır

 

Gıda Savurganlığı?

İnsanların tüketim için üretilen gıdalar tarladan sofraya ulaşıncaya kadar miktar ve kalite bakımından kayıp vermektedir. Bu da gıda israfı ve gıda kaybı olarak tanımlanmaktadır. Besin ve ekonomik değer, gıda güvenirliği açısından yaşanan kayıplar olduğu gibi yetersiz teknoloji, üretim sürecindeki hatalar ve tüketici davranışlarından kaynaklanan kayıplar da yaşanmaktadır. Gıdaya duyulan ve duyulacak olan ihtiyacın daha çok ortaya çıkması ile gıda kayıpları daha çok önem kazanmaya başlamıştır. Ancak hala bu kayıpların nasıl tanımlanacağı tartışılmaktadır. Gıda kaybı olarak tanımlamanın yanı sıra israf, atık tanımı da kullanılmaktadır. Gıda kaybı gıda israfını da kapsayan bir kavramdır diyenlerle birlikte, bunun tersin de savunanlar vardır. FAO, insan tüketim için üretilen gıdaların yenilebilir kısmında oluşan besin değer ve miktarındaki azalmayı kayıp ve israf olarak tanımlamaktadır. Gıda kaybını, gıda zincir boyunca üretim, hasat, işleme, dağıtım sürecinde oluşan bozulma, dökülme ile tanımlarken; gıda israfını ise, gıda zincirinin son aşamasında ortaya çıkan perakendeci, tüketici cephesindeki tüketilmeyen satılmayan ürünler olarak tanımlamaktadır. Hasat sonrası gıda kaybının bir parçası olarak perakende ya da tüketici, seviyelerinde tüketilebilecek ancak herhangi bir nedenle tüketilemeyen gıda israfı olarak gıda israfının çerçevesini çizmişlerdir. Gıda kaybını, besin değer, tadı, rengi gibi niteliklerdeki kayıp ve ağırlıklarındaki azalma olarak tanımlamaktadır. WRI (World Resourse Insttute) ise gıda israfını sadece tüketici boyutunda yaşanan atıklarla tanımlamaktadır. FUSION (Food Use for Socal Innovaton by Optmzing Waste Preventon Strateges) hazırlanan el kitabında gıda israfı tanımına standart bir yaklaşım getirilmiştir. Gıda kaybı gıda zincirinin üretim, hasat, dağıtım ve işleme aşamasında ortaya çıkan değer ve kalite kaybı olarak tanımlanmış; gıda israfı ise insan tüketim için uygun gıdaların bozulma ya da son kullanım tarihinin geçmesine bağlı olmaksızın atılması olarak tanımlanmıştır . Bu tanımlamalarda da açık bir fikir birliği yoktur. Gıda israfı ile gıda kaybı arasındaki fark gıda zincirinde bunun nasıl oluştuğu ile ilgilidir. Ancak her ne olursa olsun her şekilde de gıdaların tüketilememesi/tüketilmemesi ekonomik, çevresel ve toplumsal bir kayıp yarattığı için genel olarak bu çalışmada savurganlık olarak tanımlanmıştır.

 

Etiketler: gıda israfı
Ağustos 18, 2022
Listeye dön
cultureSettings.RegionId: 0 cultureSettings.LanguageCode: TR
Çerez Kullanımı

Sizlere en iyi alışveriş deneyimini sunabilmek adına sitemizde çerezler(cookies) kullanmaktayız. Detaylı bilgi için Kvkk sözleşmesini inceleyebilirsiniz.